درباره ما
با توجه به عدم وجود منابع در دسترس در خصوص فرهنگ لغات ترکمنی و همچنین عدم چاپ کتاب فرهنگ لغت ترکمنی در سالهای اخیر و نیاز جامعهی امروزی ترکمن به فرهنگ لغت ترکمنی درصدد آن شدیم تا با راه اندازی این سایت گامی دیگر در راستای اشاعه زبان و ادبیات ترکمن برداشته باشیم و امیدواریم که بتوانیم با کمک دوستان به این مهم دست یابیم.
منبع اصلی لغات قرار گرفته در سایت، حاصل تحقیقات آقای محمود عطاگزلی است که انشاءالله در آینده در چندین جلد با عنوان واژهنامه ترکمنی به فارسی به چاپ خواهد رسید.
فرهنگدوستان و محققین گرامی میتوانند نظرات و پیشنهادات خود را در رابطه با این تحقیق به سایت ارسال دارند.
تمامی تحقیقات گردآوری شده در این سایت، متعلق به آقای محمود عطاگزلی است و هر گونه استفاده از آن جهت نشر در سایتهای دیگر و نیز تدوین و تألیف کتاب، پیگرد قانونی خواهد داشت.
لغات منتشر شده در این سایت، حاصل تحقیقات بیست و چند ساله محقق است که برخی از آنها در شمارههای مختلف نشریه صحرا با عنوان «از میان واژههای ترکمن» منتشر شده است.
برخی از تحقیقات این واژه نامه به کمک ریش سفیدان انجام گرفته است که سوادی نداشتهاند، اما گنجینهای از واژه و لغت بودهاند و برخی دیگر از این واژگان توسط محققان دیگر تهیه شدهاند که انشاالله اسامی تمامی آنان در این کتاب آورده خواهد شد:
-دکتر ملاعاشور قاضی و بیبیمریم شرعی.
-محمود پایدار، که در مورد واژگان مربوط به پرندگان، گیاهان، لوازم اسب و نامهای فسمتهای مختلف ارابه و قایق مرا یاری دادند.
-امأت گزمحمدلی، مردی که مانند دیگر ریش سفیدان ترکمن مخزنی از لغات بود . به کمک وی در مدرسهی راهنمایی آق آباد فرهنگ کوچک عمید را بررسی کردم و او تا توانست معادل ترکمنی برخی از لغات را برایم گفت و من نوشتم. روحش شاد.
-موسی مفیدی راد، نام ماهیان خزری را با معادل فارسی آنها در ماهنامه صحرا به چاپ رسانید که از آن بهره بردم.
-آنه بردی قرجه، لغات مرتبط با دریا و صید و ماهیگیری منطقه کوموش دپه را برایم توضیح دادند.
(دیگر نامها را انشاالله بعدا خواهم نوشت).
راهنمایی جستجوی لغات:
-نوشتار درست در جستجوی لغات بسیار مهم است. لغتی که اشتباه تایپ شود در جستجو نتیجهای نشان نخواهد داد. بعنوان مثال برای یافتن معنی «بیلن» bilen، اگر از نوشتارهای غلط همچون: «بیلهن، بیلان، بیلئن، بلن، بلهن» استفاده کنید، جستجوی شما نتیجهای نخواهد داشت.
-برای جستجوی لغات، چه فارسی و چه ترکمنی میتوانید آن را در محل جستجو بنویسید و نتیجه را بررسی نمایید. اگر در جستجوی کلمهای ترکمنی از نوشتار لاتین ترکمنستان استفاده کنید نتیجه بهتری را میتوانید داشته باشید.
-برای یادگیری نوشتار درست کلمات ترکمنی از جزوهی آموزشی موجود در این سایت بهره بگیرید.
منابع و مآخذ:
-فرهنگ رستنیها با نامهای ترکمنی و روسی و علمی آنها (اؤسوملیکلرینگ تورکمن خلق و علمی آتلاری)، ب.ب. کربابایف، با آمادهسازی و سرپرستی ج. قربانف، نشر علم، عشقآباد، 1992.
-فرهنگ املایی زبان ترکمنی (تورکمن دیلینینگ اورفوگرافیک سؤزلوگی)، به سرپرستی ب. بییسوف B. Beýisow، انتشارات ترکمنستان، عشقآباد، 1989.
-سنگلاخ (فرهنگ ترکی به فارسی)، میرزا مهدی استرآبادی، ویراستار روشن خیاوی،تهران، نشر مرکز، 1374
-لغتنامه ترکمنی به ترکمنی، به سرپرستی حمزایف، عشقآباد، 1962.
-رستنیهای مشترک ایران و ترکمنستان (با اسامی علمی، انگلیسی، فارسی و ترکمنی)، مؤلفان: مهندس شامحمد امیری و مهندس منیژه توان، چاپ اول، انتشارات مختومقلی فراغی، گرگان، 1389.
-فرهنگ آذربایجانی-فارسی (آذزبایجانجا-فارسجا سؤزلوک)؛ بهزاد بهزادی، چاپ اول، انتشارات دنیا، تهران، 1369.
-پارك ملي كوير، حميدرضا بيات، چاپ اول، ناشر: سازمان حفاظت محيط زيست، روابط عمومي و ارشاد، تهران، 1363.
-پناهگاه حيات وحش بختگان، بيژن فرهنگ درهشوری، ناشر: سازمان حفاظت محيط زيست، روابط عمومي و ارشاد، تهران، 1363.
-فرهنگ راسخ (ترکمنی به فارسی دری)، محمد صالح راسخ.
-(اسامی بقیه کتابها تکمیل خواهد شد)
###
تحقیقات دیگر نویسنده بر اساس لغتنامه ترکمنی به ترکمنی حمزایف M.Ý. Hamzaýew که به سال 1962 در عشقآباد به چاپ رسیده است را نیز میتوانید در این سایت مشاهده فرمایید.
علائم اختصاری به کار رفته در این لغتنامه
آنا. آناتومی.
اسبـ. لوازم اسب.
باز. بازی.
باغـ. باغبانی
بنا. بنایی، ساختمان.
پزشـ. پزشکی.
تجا. تجارت.
تصـ. تصوف و عرفان.
تکـ. فنی
جانو. جانورشناسی.
ح.ا. حرف استثنا.
حقـ. حقوقی.
دامپزشـ. دامپزشکی.
دستـ. گرامـ. دستورزبان.
ریاضـ. ریاضیات.
زبانـ. زبانشناسی.
زمینـ. زمینشناسی.
شیمـ. شیمی.
ض.ا. ضمیر اشاره (گؤرکزمه چالیشماسی)
عامیانه. واژهی متداول در میان عامهی مردم.
فـ. فارسی.
فیز. فیزیک.
قالیـ. قالیبافی.
قدیمـ. لغت قدیمی.
کشا. کشاورزی.
گیا. گیاهشناسی.
ماهـ. نام ماهی؛ واژهی مرتبط با ماهیگیری.
محا. محاوره.
موسـ. موسیقی.
نجـ. نجوم.
نظا.نظامی.
نگا. نگاه کنید به واژهی...
مثال: یورک آچان: نگا. آچان.
یر آچماق: نگا. آچماق.
ورز. ورزشی.
توضیحات:
[...] تلفظ واژه با توجه به کشیدگی برخی از واکهها در داخل کروشه (قلاب) به الفبای لاتین ترکمنی داده شده است. مثال: آبادان [abada:n].
[:a] علامت دو نقطه روی هم جلوی a در داخل کروشه، کشیدگی واکهی a را نشان میدهد. مثال: آبرای [a:braý]
[:i] علامت دو نقطه روی هم جلوی i در داخل کروشه، کشیدگی واکهی i را نشان میدهد. مثال: دین [di:n]
[:y] علامت دو نقطه روی هم جلوی y در داخل کروشه، کشیدگی واکهی y را نشان میدهد. مثال: دینغی [dy:ngy]
[:o] علامت دو نقطه روی هم جلوی o در داخل کروشه، کشیدگی واکهی o را نشان میدهد. مثال: اوبا [o:ba]
[:ö] علامت دو نقطه روی هم جلوی ö در داخل کروشه، کشیدگی واکهی ö را نشان میدهد. مثال: اؤز [ö:z]
[:u] علامت دو نقطه روی هم جلوی u در داخل کروشه، کشیدگی واکهی u را نشان میدهد. مثال: توت [tu:t]
مدیران سایت:
محمود عطاگزلی
متین قزلجه